VeloX TX presentatie

Eindelijk was het dan zover, 13 februari, de designpresentatie van de VeloX TX.
Via een uitnodiging, van het Human Power Team van de TU Delft en VU Amsterdam aan de NVHPV, heb ik me opgegeven om te gaan kijken en te gaan praten met het team.

Om niks te missen was ik keurig om 19:00 uur aanwezig voor een kop koffie. Ik was de tweede bezoeker en het bleek al gauw dat de inloop vanaf 19:30 tot 20:00 was. Maar niet getreurd ik kon voor de deur parkeren en heb direct een leuk gesprek gehad met iemand van het HPT.

Rond 20:00 uur waren er rond de 300 mensen aanwezig die ook interesse hadden in het ontwerp van de fiets en waarom ze nu een tandem willen bouwen? De presentatie was goed opgebouwd, van een fiets met steunwielen naar een top ligfiets die 145 km/h en harder gaat rijden. En dat is dan ook heel duidelijk de drijfveer van het hele team. Iedereen in hun eigen discipline, 24 jongeren die niet worden belemmerd in hun creativiteit en technisch inzichten. Sponsoring en daarbij gekregen materialen en verwerkingstechnieken helpen mee om deze fiets te bouwen. De fiets word een rug-aan-rug-tandem met, jawel, twee berijders: 'it takes two to tandem'. De tandem is tot nu toe nog nooit sneller geweest dan de éénpersoonsfietser die het snelheidsrecord in handen heeft. Het idee is dat twee personen meer kracht kunnen leveren. Dit zal een hogere snelheid moeten opleveren, mits je een goede fiets bouwt.

De onderkant van de fiets is een zelfdragende constructie en tevens een aerodynamische body. Ook is deze constructie voorzien van een paar sterke rolbeugels die ze hopelijk niet nodig hebben. Maar veiligheid van de atleten is ook erg belangrijk.

De TX wordt uitgevoerd met twee disc-wielen in gesloten wielcups en een wielmaat van 24 inch. Vredestein fietsbanden gaat speciale tubeless racebanden leveren met een lage rolweerstand en die dan ook bestand zijn tegen hoge snelheden en grote krachten. Twee wielen en twee rijders geeft een andere bandbelasting dan de één-persoonsfiets van vorig jaar. Ook is de wielmaat gegroeid van 20 inch naar 24 inch. Vervolgens moet de fiets worden aangedreven door ons wel bekende trappers, speciale zelfgemaakte lengte cranks met vermogensmeters, zodat de atleet kan zien wat er precies gebeurt tijdens het fietsen.

Er is een groot tandwiel die een tussenas aandrijft met een ketting, met versnellingssysteem welke veel overeenkomsten heeft met het schakelsysteem in de Sinner Hilgo. Vervolgens gaat de tussenas het tandwiel met de tweede ketting aandrijven. Ter info: bij de grootste versnelling levert 1 keer rondtrappen van de trappers in 13 omwentelingen van het wiel. En dan is dit twee keer uitgevoerd, dus iedere atleet drijft zijn eigen tandwiel aan. Het schakelsysteem heeft nu verschillende opties, de bestuurder schakelt elektronische de twee versnellingen tegelijk, of elke rijder schakelt zijn eigen versnelling. Ook het gekozen verzet van de tandkranskeuze kan nog op de rijder worden aangepast, maar dit zal pas tijdens testen op de weg of rollenbank verder bekeken worden.

Ook niet onbelangrijk is het stoeltje, of beter gezegd; de twee zetels waar de rijders op moeten liggen, met verstelmogelijkheden voor de twee koppels rijders. Ja, er zijn vier piloten in opleiding om deze fiets op snelheid te brengen. De voorste heeft een stuur waar hij mee mag sturen +/- 3 graden stuurhoek schat ik in. Echt heel weinig dus en rijden door de stad met deze fiets is dan ook onmogelijk.


Een kap wordt over de rijders geplaatst die met Zwitserse precisie aansluit op de onderkant. Door het ontbreken van een raam is het dus donker in de fiets. Om toch iets van de omgeving te kunnen zien is er een minibubbel op de kap geplaatst met drie hd-camera's, twee voor de bestuurder (waarvan één als back-up) en één voor de achterste atleet. Deze hebben allebei een beeldscherm voor hun ogen waar ze zien waar ze naar toe rijden. De trapcadansfrequentie, vermogensmeting rechter en linker been, snelheid en schakelstand van de versnelling is er ook op zichtbaar.

En dan nog de remmen (remmen is angst en kost energie). Er moeten minimaal twee goed werkende remmen geplaatst worden in de fiets (reglementair). Dus worden er twee schijfremmen geplaatst aan de wielen.

Over de ademhaling en temperatuurregulatie in de fiets is niks gezegd. Maar met het uit het verleden geboekte resultaten, hebben ze een mondkapje op waarbij de lucht vanaf het voorwiel de fiets binnenkomt om in te ademen, en via het achterwiel de fiets weer uitstroomt.

Open lagers van SKF met een lage rolweerstand en een ketting die door speciale smeer olie wordt gesmeerd moet er aan bijdragen om deze fiets zo snel mogelijk te maken.

En toen was er een tegenvaller. De fiets staat op blauwdruk en niet op het podium, hopelijk eind april is de fiets klaar om te testen en fine tuning uit te voeren aan de zetels, keuze tandwielen, manier van schakelen, camera-afstelling en leren te starten met de fiets.

Daarna was er een feestje en de 'hall of fame' en in de werkplaats van de TU Delft. Een hapje en een drankje gingen er goed in. Vervolgens heb ik met een paar studenten gepraat die hun ideeën verduidelijken en technische inzicht wilden delen. Zelf heb ik ook werktuigbouw gestudeerd en aerodynamica geleerd bij defensie (Koninklijke Luchtmacht). Ik voelde me erg thuis in de werkplaats, en zo tussen de draaibanken, vloog de tijd voorbij.

Zo tegen 23:00 uur werd ik bedankt voor mijn interesse en aanwezigheid. Het was gezellig en inspirerend. Human Power Team bedankt en succes met de race in september.

Vriendelijke groet, Alexander Kamminga M-Racer uit Nieuwegein (NVHPV)

Foto's: Alexander Kamminga